anthon typograaf
In zijn voetsporen
Als ik de typografie van Anthon Beeke in één woord zou moeten omschrijven, zou ik kiezen voor ‘emotioneel’. Vreemd genoeg zou ik daarbij een voorbehoud maken voor zijn bekendste typografische werk, ‘naakte vrouwen’, dat in zijn precisie bijna klinisch aandoet. Ik aarzel om te zeggen dat hij de vele vormen die hij gebruikte als eerste toepaste (want zelfs het lettertype gemaakt van lichamen heeft vroege voorlopers), maar hij was ongetwijfeld de eerste die lettertypen gebruikte die zelfs vandaag de dag weer als ‘nieuw’ worden gepresenteerd. Het is haast onmogelijk om met iets analoogs op de proppen te komen dat Anthon Beeke niet al eens heeft gedaan. Hij was er misschien niet de eerste mee, maar hij was altijd eerder dan de meeste van ons, inclusief ikzelf.
Je raakt makkelijk afgeleid van de typografie door al die rake en soms schokkende beelden, maar als je zijn werk in dit boek nog eens rustig bekijkt en je alleen op de typografie concentreert, zie je het gillen en krassen, zingen en draaien, golven, lopen, rennen en strelen. Overal is zijn hand zichtbaar: in pen, schaar, krijt of glitter. Het wordt er nooit zomaar overheen gezet. De letters volgen de oppervlakken en de vlakverdeling en gaat zo vanzelfsprekend op in het ontwerp als geheel dat we het vaak niet eens zien. Van de handgemaakte belettering van de Holland Festivalaffiches uit de jaren vijftig die doen denken aan van die handwerkjes die we in de jaren zestig maakten tot de vlekkeloze letters ILIAS op een bloederig shirt, zijn typografie raakt een emotionele snaar met weloverwogen precisie. Laat dit een les zijn voor studenten die leren om een font uit hun toetsenbord te trekken door langs een drop down-lijst te scrollen: grootste typografie heeft een kloppend hart.
tekst Marian Bantjes
foto The making off….. Body Type
1969, gefotografeerd door Ed van der Elsken